Güney Kore, Japonya ve Çin, ülkeler arasındaki anlaşmazlıklar nedeniyle 2019’dan bu yana yapılamayan üçlü liderler zirvesinin en kısa sürede yeniden başlatılması konusunda anlaşmaya vardı.
Üç ülkenin dışişleri bakanları, Güney Kore’nin Busan kentinde düzenlenen toplantıda, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Japonya Başbakanı Kişida Fumio ve Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol’un yakın bir tarihte bir araya gelmesi için hazırlıklarını hızlandıracaklarını bildirdi.
Toplantının ev sahibi Güney Kore Dışişleri Bakanı Park Jin, yaptığı açıklamada, “Üç ülkenin bakanları olarak, üçlü işbirliği sisteminin nirengi noktası liderler zirvesinin, herkese uygun olan en yakın zamanda düzenlenmesi için gerekli hazırlıkların yapılmasında uzlaştık.” dedi.
Liderler buluşmasının, “üçlü işbirliğinin onarılması ve normalleşmesi için hayati olduğu” konusunda anlayış birliğine vardıklarını belirten Park, zirvenin 2024’ün başlarında yapılması öngördüklerini söyledi.
Görüşmede bakanlar üç ülkenin, bölge barışı ve refahı için geleceğe yönelik olumlu rol oynaması, ekonomi, ticaret ve güvenlik alanında işbirliği geliştirmesi gerektiğini vurguladı.
Japonya Dışişleri Bakanı Kamikava Yoko, üç ülkenin “komşuluğu dolayısıyla zaman zaman zorlu sorunlarla karşı karşıya kaldığını” kaydederek, üçlü işbirliğini, daha geniş bir perspektifle yeniden başlatmak istediklerini bildirdi.
Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi de üçlü işbirliğinin, “büyük potansiyeli, geniş kaynakları ve güçlü bir talebi” olduğunu ifade ederek “Suların ayırdığı kıyı komşuları Çin, Japonya ve Güney Kore arasındaki işbirliği su gibi yolu bulacaktır.” ifadesini kullandı.
Kuzey Kore sorunu
Dışişleri Bakanları, üçlü işbirliğini ilgilendiren konular dışında bölgesel sorunlara dair de görüş alışverişinde bulundu.
Güney Kore Dışişleri Park da üçlü görüşmede, Kore Yarımadası’ndaki istikrarın bölgenin “barış ve refahı için bir ön şart” olduğunu vurguladı.
Kuzey Kore’nin bu hafta askeri casus uydusu fırlatmasını “provokasyon” olarak niteleyen Park, Pyongyang’ın eylemlerinin “bölgesel barışa ve istikrara ciddi tehdit oluşturduğunu” belirtti.
Park, bakanların Kuzey Kore bağlantılı sorunların çözümü için her düzey iletişimi sürdürme konusunda anlaştığını aktardı.
Üçlü zirveler 2008’de başlatılmıştı
Çin, Japonya ve Güney Kore liderleri arasında 2008’de başlatılan yıllık zirveler, 2012’ye dek her yıl yapılmış, sonrasında Doğu Çin Denizi’ndeki adacıklardaki egemenlik ihtilaflarının ülke kamuoylarında yarattığı milliyetçi dalgayı tetikleyen olayların ardından toplantılar askıya alınmıştı.
Üç yıllık aradan sonra 2018 ve 2019’da tekrarlanan zirve buluşmaları, Çin’in Çıngdu şehrinde düzenlenen son zirvenin ardından, Tokyo ile Seul arasındaki ilişkilerin, Güney Kore’de mahkemelerin 2. Dünya Savaşı’nda zorla çalıştırılan Koreli işçilerle ilgili verdiği tazminat kararları nedeniyle bozulması, ayrıca Çin ile ABD arasındaki artan jeolojik rekabetin, Pekin’in Tokyo ve Seul ile ilişkilerini de etkilediği siyasi ortamda rafa kaldırılmıştı.
Kovid-19 salgını nedeniyle ülkeler arasındaki diplomatik görüşmelerin kesilmesi de liderlerin buluşmasını sekteye uğratan etkenlerden biri olmuştu.
Dünyanın önde gelen sanayi ülkeleri konumundaki Çin, Japonya ve Güney Kore ekonomilerinin toplam büyüklüğü küresel gayrı safi hasılanın yaklaşık yüzde 25’ini oluşturuyor.