Balıklar kendi doğum günlerini belirliyor ama nasıl? Bilim yanıtladı

Araştırma, zebrafish (Danio rerio) yumurtaları üzerinde yapıldı ve embriyonun “tirotropin salgılatıcı hormon” (Trh) adı verilen bir hormon salgıladığında, yumurta duvarını çözmek için gereken enzimlerin üretildiği keşfedildi. Trh hormonu, yumurtanın içinde bulunan bir sinir devresi vasıtasıyla hatching (yumurtadan çıkma) beziyle iletilir ve bu süreç, embriyonun yumurtadan çıkma kararını verdiği zamanda etkin hale gelir.

DOĞRU ZAMANLAMA HAYATTA KALMA ŞANSI DEMEK

Araştırmacılar, “Hatching, yumurtadan çıkma kararı, yumurtadan çıkan türlerin yaşam döngüsünde kritik bir olayıdır. Yumurtadan çıkma kararı genellikle hayatta kalma şansını artıran uygun koşullarla dikkatlice senkronize edilir,” açıklamasında bulundu.

Örneğin, zebrafish genellikle gündüz ışığını bekler ve yumurtadan çıkar, palyaço balıkları ve pisi balıkları ise genellikle karanlık saatlerde yumurtadan çıkmayı tercih eder. Kaliforniya grunion balıkları ise deniz dalgalarının kendilerini sürüklemesini bekler.

20 MİLYON YILLIK EVRİMSEL YOLCULUK

Araştırma, zebrafish ile akraba olmayan medaka (Oryzias latipes) balığı da inceledi. Zebrafish ve medaka’nın evrimsel olarak ayrıldığı yaklaşık 200 milyon yıl önceye rağmen, her iki türde de Trh hormonunun benzer şekilde yumurtadan çıkma sürecini tetiklediği bulundu.

Science Alert’te yer alan makaleye göre; Medaka ve zebrafish arasında yumurtadan çıkma bezlerinin yapısı, enzim türleri ve embriyo dönemleri farklı olmasına rağmen, Trh devresinin geçici olarak oluştuğu gözlemlendi. Bu devre, yumurtadan çıktıktan sonra kaybolur.

TRH HORMONU VE İNSANLAR

İnsanlarda Trh hormonu, kalp atışı ve metabolizma gibi temel biyolojik süreçleri kontrol eder. Balıklarda ise Trh hormonunun farklı bir rol üstlenmesi, evrimsel çeşitliliğin bir diğer dikkat çekici örneğidir.